Son günlerde sosyal medya üzerinden bitişik eğik yazı kaldırılsın diye bir kampanya başladı. Kampanyaya
destek veren velilerimizin konuyla ilgili yeterince bilgisi olmadığını,
eğitimcilerin birçoğunun ise “eğitim fakültesi” çıkışlı olmadığını düşünüyorum.
El yazısının gerekliliği henüz öğretmenlere anlatılamamışken veya eğitimciler bunu özümsememişken velilerden destek bulmak elbette çok zor.
El yazısının gerekliliği henüz öğretmenlere anlatılamamışken veya eğitimciler bunu özümsememişken velilerden destek bulmak elbette çok zor.
Peki, nedir bu bitişik eğik yazıyı dik temel yazıdan üstün
kılan özellikler?
Kısaca özetlemek gerekirse;
✓ Eline ilk defa kalem verilen çocuğun yapacağı ilk şekil el yazısı ile "e" sesidir. Eğer bunu biraz daha dikey eksende uzatırsa "l" sesi oluşur. Bu iki sesi kullanarak "el" hecesine ve sonrasında "el ele" öbeğine ulaşırsınız. Yani kısa sürede okumaya geçebilirsiniz.
✓ Eline ilk defa kalem verilen çocuğun yapacağı ilk şekil el yazısı ile "e" sesidir. Eğer bunu biraz daha dikey eksende uzatırsa "l" sesi oluşur. Bu iki sesi kullanarak "el" hecesine ve sonrasında "el ele" öbeğine ulaşırsınız. Yani kısa sürede okumaya geçebilirsiniz.
Yapılandırmacı yaklaşımın özü de budur. Çocuğun öğrendiği
her harf hecenin, her hece sözcüğün, her sözcük de cümlenin temelini
oluşturduğu için öğrenme, anlamlı ve
kalıcı olur.
✓ El yazısı çocuğun kas yapısına çok uygundur. 4-5 yaşında dahi öğrenilebilir. Düz yazı dik, düz ve keskin hatlara sahip olduğu için zordur.
✓ El yazısı estetik kullanıma uygundur. Çocuğun zihinsel, duyusal ve psikomotor gelişimine katkı sağlar.
✓ El yazısı bitişik olduğu için hızlı not almaya uygundur. Mesela düz yazı ile "Mustafa" yazarken 14 defa elinizi kaldırırken el yazısı ile sadece 2 defa kaldırırsınız.
✓ El yazısı çocuğun kas yapısına çok uygundur. 4-5 yaşında dahi öğrenilebilir. Düz yazı dik, düz ve keskin hatlara sahip olduğu için zordur.
✓ El yazısı estetik kullanıma uygundur. Çocuğun zihinsel, duyusal ve psikomotor gelişimine katkı sağlar.
✓ El yazısı bitişik olduğu için hızlı not almaya uygundur. Mesela düz yazı ile "Mustafa" yazarken 14 defa elinizi kaldırırken el yazısı ile sadece 2 defa kaldırırsınız.
✓ Hızlı yazıldığı için zamandan, bitişik yazıldığı için
kâğıttan tasarruf sağlar.
✓ Özellikle ilkokulda noktalama
işaretlerinin düzgün kullanılmasında, problem çözme becerilerinin
gelişmesinde çok etkilidir. Çünkü kelimeler bitişik yazıldığı için noktalama
işaretleri ve rakamlar hemen fark edilir.
✓ Not alırken zihinde tutulan sözcüklerin unutulmasını önler.
✓ Dik temel yazıda hem harfler, hem de sözcükler arasındaki
boşluklar kelimelerin bütünsel algılanışını zorlaştırırken bitişik yazıda
sözcük bütün olarak kolayca algılanır. Böylece heceleme engellenerek akıcı okuma gerçekleşir.
✓ Sesler birbirine bağlandığı için çocuğun dikkati dağılmaz. Oysa dik temel yazıda her harfte el
kalktığı için ve sonraki harfe farklı bir noktadan başlandığı için dikkat
dağılabilir.
✓ Çocuğun özgün
bir yazım tarzı geliştirmesine olanak sağlar.
✓ Dik temel yazıda çocuğun eli çoğunlukla yazıyı
kapatmaktadır. Özellikle solak çocuklar için bu durum trajediye dönüşmektedir.
Bitişik eğik yazıda ise 70 derecelik eğiklik sayesinde yazı kapanmaz ve çocuk birleşim noktalarını görür.
Bitişik eğik yazıdaki süreklilik ve hız, düşüncenin sürekliliği ve hızı ile birleşmekte ve birbirinin gelişimini desteklemektedir.
Bitişik eğik yazıdaki süreklilik ve hız, düşüncenin sürekliliği ve hızı ile birleşmekte ve birbirinin gelişimini desteklemektedir.
☞ Son 20 yılda yapılan tüm araştırmalar bitişik eğik yazının
düşünme, anlama, sıralama, sorgulama, sınıflama, ilişki kurma, analiz-sentez
yapma ve değerlendirme gibi zihinsel
becerilerin geliştirilmesine çok büyük katkı sağladığını ortaya koymaktadır.
☞ Finlandiya, İngiltere, Almanya, Norveç, Fransa, Belçika, Kanada, Danimarka ve birçok Avrupa ülkesi bu araştırmalar ışığında bitişik eğik el yazısıyla okuma yazma öğretiyor.
☞ Oysa ülkemiz çocuklarında sürekli bir düz yazı yazma hevesi
görüyoruz. Çünkü öğretmeni el yazısını içselleştiremediği
için çocuk ta özümseyemiyor. Üstüne bir de dik temel yazıyı yasaklayınca bu
durum çocuğu cezbediyor. Ve en önemlisi bilgilendirilmeyen veliler bitişik eğik
yazıyı “bela” olarak algılayınca
çocuğuna da böyle yansıtıyor.
☞ Uygulamada karşılaşılan en büyük sorun çocuklarımızın yazısının düzgün olmaması. Burada en büyük sorumluluk öğretmenlerimize düşüyor. Harf ve yazı estetiğini vermeliyiz. Eğik ve aynı boyutlu yazma üzerinde daha fazla durmalıyız. İlkokuldan sonra öğretmenlerimiz kolaylık olsun diye düz yazı istememeli. Öğretmenler birlikte hareket etmeli. Ortak bir tutum geliştirilmeli.
☞ Toplum olarak enerjimizi bilimsel olarak kanıtlanmış
yaklaşımları baltalamak yerine bunu geliştirecek yaratıcı fikirler bulmaya
harcamalıyız.
✓ Düz yazı için imza toplamak yerine çocuklarımıza klavye eğitimi verilmesi için kampanya
başlatabiliriz.
✓ İsterim ki, bitişik Arap harfleriyle hat sanatında zirve yapan bu milletin çocukları, aynı sanatı
bitişik eğik yazıyla yeniden alevlendirsin.
✓ Mesela, okullarımızda kaligrafi
dersleri olsun. Bu dersler çocuğumuzun yaratıcılığını, özgür düşünmesini, el
becerilerini, zekâsını, estetik duygularını geliştirir.
Apple ve Pixar’ın kurucusu Steve Jobs aldığı kaligrafi
dersleriyle bugünkü kullandığımız en temel yazı karakterlerini tasarlamıştır.
Ve defalarca gelişimindeki en büyük katkının bu dersler olduğunu söylemiştir.
Bu yüzden bitişik eğik yazı kullanımının çok doğru bir uygulama olduğunu ve
devam etmesi gerektiğini düşünüyorum.